Kardioskleroza miażdżycowa, miażdżycowe stwardnienie mięśnia sercowego to stan, w którym w mięśniu sercowym rozwija się rozlana tkanka bliznowata wskutek zmian miażdżycowych w tętnicach wieńcowych. Choroba ta objawia się postępującą niewydolnością wieńcową: napadami dusznicy bolesnej, zaburzeniami rytmu serca, problemami z przewodzeniem oraz niewydolnością serca.

Kardioskleroza, znana także jako miokardioskleroza, polega na ogniskowej lub rozproszonej wymianie włókien mięśnia sercowego na tkankę łączną. Ze względu na przyczynę, rozróżnia się kardiosklerozę zapalną (wynikającą z zapalenia mięśnia sercowego, reumatyzmu), miażdżycową, pozawałową oraz pierwotną (związaną z wrodzonymi schorzeniami kolagenowymi, jak fibroelastoza). W kardiologii klinicznej kardioskleroza miażdżycowa uznawana jest za przejaw choroby niedokrwiennej serca spowodowanej postępującą miażdżycą naczyń wieńcowych, najczęściej diagnozowaną u mężczyzn w średnim i starszym wieku.

Kardioskleroza miażdżycowa, miażdżycowe stwardnienie mięśnia sercowego przyczyny 

Podstawą rozwoju choroby jest miażdżyca naczyń wieńcowych, której głównym czynnikiem jest zaburzenie metabolizmu cholesterolu i nadmierne odkładanie się lipidów w ścianach naczyń. Na nasilenie procesu miażdżycowego wpływa nadciśnienie tętnicze, tendencja do zwężania naczyń oraz dieta bogata w cholesterol. Miażdżyca naczyń wieńcowych prowadzi do zwężenia ich światła, co ogranicza dopływ krwi do serca, a w konsekwencji do zastąpienia włókien mięśniowych tkanką bliznowatą (kardioskleroza miażdżycowa).

Zwężenie tętnic wieńcowych powoduje niedokrwienie i zaburzenia metaboliczne mięśnia sercowego, co skutkuje powolnym procesem degeneracji, zaniku i śmierci włókien mięśniowych. Na ich miejsce pojawiają się ogniska martwicy i drobne blizny. Utrata receptorów zmniejsza wrażliwość mięśnia sercowego na tlen, co dodatkowo pogłębia chorobę niedokrwienną serca.

Kardioskleroza miażdżycowa ma charakter rozproszony i długotrwały. W miarę postępu choroby rozwija się kompensacyjny przerost serca, poszerza się lewa komora, a objawy niewydolności serca się nasilają.

Rodzaje kardiosklerozy:

• Kardioskleroza niedokrwienna: Powstaje w wyniku długotrwałej niewydolności krążenia i stopniowo obejmuje mięsień sercowy.

• Kardioskleroza pozawałowa (postnekrotyczna): Rozwija się w miejscach przebytej martwicy.

• Kardioskleroza mieszana: Łączy mechanizmy obu powyższych rodzajów i charakteryzuje się powolnym, rozproszonym rozwojem tkanki włóknistej z okresowymi ogniskami martwiczymi po kolejnych zawałach serca.

Kardioskleroza miażdżycowa, miażdżycowe stwardnienie mięśnia sercowego objawy

Miażdżyca tętnic charakteryzuje się trzema grupami objawów: zaburzeniami funkcji skurczowej serca, niewydolnością wieńcową oraz zaburzeniami rytmu i przewodzenia. Przez długi czas objawy mogą być mało nasilone, ale później pojawia się ból zamostkowy promieniujący do lewego ramienia, łopatki i okolicy nadbrzusza. Mogą wystąpić nawracające zawały serca.

W miarę rozwoju bliznowacenia i stwardnienia, pojawia się nasilone zmęczenie, duszność (początkowo podczas intensywnego wysiłku fizycznego, później nawet przy zwykłym chodzeniu), a także ataki astmy sercowej i obrzęk płuc. W miarę narastania niewydolności serca mogą pojawić się zastój krwi w płucach, obrzęki obwodowe, powiększenie wątroby, a w cięższych przypadkach zapalenie opłucnej i wodobrzusze.

Zaburzenia rytmu i przewodzenia serca w miażdżycy objawiają się skłonnością do dodatkowych skurczów, migotania przedsionków, bloków wewnątrzkomorowych i przedsionkowo-komorowych. Początkowo te zaburzenia mają charakter napadowy, następnie stają się częstsze i w końcu stałe.

Miażdżyca tętnic często współwystępuje z miażdżycą aorty, tętnic mózgowych oraz dużych tętnic obwodowych, co objawia się m.in. pogorszeniem pamięci, zawrotami głowy i chromaniem przestankowym.

Choroba ta ma powolny przebieg. Choć mogą wystąpić okresy poprawy, które trwają kilka lat, nawracające epizody zaburzeń krążenia wieńcowego prowadzą do pogorszenia stanu zdrowia.

Kardioskleroza miażdżycowa, miażdżycowe stwardnienie mięśnia sercowego rozpoznanie

Rozpoznanie miażdżycy tętnic opiera się na wywiadzie lekarskim (choroba niedokrwienna serca, miażdżyca, zaburzenia rytmu, przebyty zawał serca) oraz objawach subiektywnych pacjenta. Do dodatkowych badań należą:

• Badania laboratoryjne: Biochemiczne badanie krwi wykazuje hipercholesterolemię oraz podwyższony poziom beta-lipoprotein.

• Diagnostyka kardiologiczna: W EKG obserwuje się cechy niewydolności wieńcowej, blizny pozawałowe oraz zaburzenia rytmu i przewodzenia wewnątrzsercowego. Echokardiografia może ujawnić osłabioną kurczliwość mięśnia sercowego (hipokineza, dyskineza, akinezja). Ergometria rowerowa pozwala ocenić stopień dysfunkcji serca.

• Dodatkowe badania: W diagnostyce mogą pomóc badania farmakologiczne, całodobowe monitorowanie EKG, polikardiografia, rytmokardiografia, wentylrikulografia, koronarografia, MRI serca i inne. W razie potrzeby wykonuje się również USG jamy opłucnej, RTG klatki piersiowej i USG jamy brzusznej w celu oceny wysięków.

Kardioskleroza miażdżycowa leczenie 

Leczenie miażdżycy tętnic obejmuje terapię dostosowaną do poszczególnych zespołów chorobowych, takich jak niewydolność serca, hipercholesterolemia, zaburzenia rytmu i blok przedsionkowo-komorowy. Stosuje się diuretyki, azotany, leki rozszerzające naczynia, statyny oraz leki przeciwarytmiczne. Niezbędne jest regularne przyjmowanie leków przeciwpłytkowych, np. kwasu acetylosalicylowego.

Istotnymi elementami leczenia są odpowiednia dieta, przestrzeganie zaleceń dotyczących trybu życia i ograniczenie aktywności fizycznej. Pacjentom często zaleca się balneoterapię – kąpiele z dwutlenkiem węgla, siarkowodorem, radonem czy ekstraktem sosnowym.

W przypadku tętniakowatej wady serca może być konieczna operacyjna resekcja tętniaka. Przy utrzymujących się zaburzeniach rytmu i przewodzenia rozważa się implantację rozrusznika serca lub kardiowertera-defibrylatora. Ablacja częstotliwością radiową (RFA) może pomóc w przywróceniu prawidłowego rytmu serca w wybranych przypadkach.

Kardioskleroza miażdżycowa, miażdżycowe stwardnienie mięśnia sercowego rokowanie, zapobieganie, powikłania, śmiertelność, występowanie przypadki choroby w Polsce, jaki lekarz leczy, jaki szpital, jaki odział szpitalny 

Kardioskleroza miażdżycowa, miażdżycowe stwardnienie mięśnia sercowego nieleczenie może prowadzić do poważnych powikłań. Do najgroźniejszych należą zawał mięśnia sercowego, niewydolność serca oraz zaburzenia rytmu serca, które mogą zagrażać życiu. Uszkodzenie naczyń wieńcowych powoduje niedostateczne ukrwienie serca, co osłabia jego funkcję pompowania krwi. Długotrwałe niedokrwienie prowadzi do bliznowacenia tkanki sercowej, co dodatkowo pogarsza pracę serca. Ponadto może dojść do zakrzepicy oraz nagłej śmierci sercowej.

Kardioskleroza miażdżycowa, miażdżycowe stwardnienie mięśnia sercowego jest poważnym schorzeniem, które znacząco zwiększa ryzyko zgonu. Śmiertelność wśród pacjentów z tą chorobą jest wysoka, zwłaszcza jeśli nie zostanie ona wcześnie zdiagnozowana i odpowiednio leczona. Powikłania takie jak zawał serca, niewydolność serca czy groźne zaburzenia rytmu mogą prowadzić do nagłej śmierci. Statystyki pokazują, że choroby sercowo-naczyniowe, w tym kardioskleroza, są jedną z głównych przyczyn zgonów na świecie. 

Kardioskleroza miażdżycowa, miażdżycowe stwardnienie mięśnia sercowego zapobieganie polega głównie na modyfikacji stylu życia i eliminacji czynników ryzyka. Kluczowe jest utrzymanie zdrowej diety bogatej w owoce, warzywa i nienasycone kwasy tłuszczowe, ograniczenie spożycia tłuszczów nasyconych i cholesterolu. Regularna aktywność fizyczna pomaga w utrzymaniu prawidłowej masy ciała i poprawia kondycję serca. Ważne jest także unikanie palenia tytoniu i nadmiernego spożycia alkoholu. Kontrola ciśnienia krwi, poziomu cukru i cholesterolu we krwi poprzez regularne badania również odgrywa istotną rolę w profilaktyce.

Kardioskleroza miażdżycowa, miażdżycowe stwardnienie mięśnia sercowego rokowanie zależy od stopnia zaawansowania choroby oraz od tego, jak wcześnie została ona wykryta. Wczesna diagnoza i podjęcie odpowiedniego leczenia mogą znacznie poprawić jakość i długość życia pacjenta. Leczenie obejmuje farmakoterapię mającą na celu poprawę ukrwienia serca, kontrolę ciśnienia krwi i poziomu cholesterolu oraz zapobieganie zakrzepom. W niektórych przypadkach konieczne są zabiegi chirurgiczne, takie jak angioplastyka czy bypassy. Regularne monitorowanie stanu zdrowia i współpraca z lekarzem są kluczowe dla pozytywnego rokowania.

Kardioskleroza miażdżycowa, miażdżycowe stwardnienie mięśnia sercowego jest w Polsce stosunkowo często diagnozowana, szczególnie wśród osób starszych. Choroba dotyczy głównie mężczyzn powyżej 50. roku życia, ale rośnie też liczba przypadków wśród kobiet, zwłaszcza po menopauzie. Statystyki wskazują, że choroby układu krążenia są jedną z głównych przyczyn zgonów w Polsce. Wzrastająca częstość występowania chorób sercowo-naczyniowych jest związana z niezdrowym trybem życia, stresem oraz czynnikami genetycznymi.

Osoby podejrzewające u siebie objawy kardiosklerozę miażdżycowa, miażdżycowe stwardnienie mięśnia sercowego powinny udać się do kardiologa, specjalisty w dziedzinie chorób serca. W szpitalu leczeniem tego schorzenia zajmują się oddziały kardiologiczne, gdzie pacjent może przejść niezbędne badania diagnostyczne i otrzymać odpowiednią opiekę medyczną.