Atrezja błony dziewiczej hymen atresia to całkowite przerośnięcie i niedrożność przegrody błony dziewiczej, co uniemożliwia wydostanie się wydzieliny z pochwy oraz krwi menstruacyjnej. Często pojawia się w okresie dojrzewania i charakteryzuje się brakiem krwawienia miesiączkowego, bólem, krwiakami, a czasem hematometrią, hematosalpinxem oraz niemożnością odbycia stosunku płciowego. Zarośnięcie błony dziewiczej może prowadzić do powikłań takich jak pyohematometra i pyohematosalpinx.

W przypadku atrezji błony dziewiczej całkowicie brakuje światła lub naturalnego otworu łączącego wewnętrzne i zewnętrzne części narządów płciowych. Błona dziewicza staje się gęsta i blokuje wejście do pochwy. W ginekologii wyróżnia się wrodzoną atrezję (imperforowaną błonę dziewiczą) oraz wtórne zarośnięcie, które może być spowodowane bliznowaceniem lub zrostami.

Przyczyny atrezji błony dziewiczej
Pierwotna (wrodzona) atrezja jest wynikiem zaburzeń rozwoju wewnątrzmacicznego, gdzie w 19. tygodniu ciąży dochodzi do tworzenia błony dziewiczej, a następnie jej perforacji. Zakłócenie tego procesu prowadzi do całkowitego zarośnięcia błony. Wtórna atrezja może być związana z następstwami infekcji (np. odra, szkarlatyna, błonica), zapaleniami sromu i pochwy oraz procesami bliznowacenia.

Atrezja błony dziewiczej objawy

U dziewcząt przed rozpoczęciem miesiączkowania atrezja zwykle przebiega bezobjawowo. W rzadkich przypadkach może dojść do nagromadzenia wydzieliny w pochwie, co powoduje ucisk na sąsiednie narządy i zaburzenia układu moczowego. Objawy atrezji zazwyczaj pojawiają się z początkiem menstruacji; brak krwawienia prowadzi do cyklicznych, spastycznych bólów podbrzusza i dolnej części pleców. Krew menstruacyjna, nie mogąc się wydostać, gromadzi się w pochwie, tworząc hematocolpos, a w zaawansowanych przypadkach również w macicy i jajowodach (hematometra i hematosalpinx).

Atrezja błony dziewiczej diagnoza

Podczas badania zewnętrznych narządów płciowych u dziewcząt z mucocolpos można zauważyć wybrzuszenie błony dziewiczej o żółtawo-szarym kolorze. U dojrzewających pacjentek występują regularne, miesięczne bóle brzucha bez krwawienia. W badaniu na fotelu ginekologicznym widać brak otworu pochwy, a przy rektalnym badaniu wyczuwalna jest powiększona, rozciągnięta pochwa. Macica jest wyczuwalna powyżej spojenia łonowego jako bolesny, elastyczny guz.

Atrezja błony dziewiczej leczenie

Leczenie polega na chirurgicznym nacięciu błony dziewiczej (hymenotomia). Zabieg rozpoczyna się od infiltracji błony nowokainą, po czym przeprowadza się nacięcie w miejscu wybrzuszenia. Krew i skrzepy są usuwane, a rozcięcie uzupełnia się szwami, co zapobiega nawrotom. W przypadku współistnienia hematosalpinx konieczna jest laparotomia przed hymenotomią, aby wykluczyć wstępującą infekcję.

Atrezja błony dziewiczej rokowanie, zapobieganie, powikłania, śmiertelność, występowanie przypadki choroby w Polsce, jaki lekarz leczy, jaki szpital, jaki odział szpitalny 

Powikłania nieleczenia atrezji błony dziewiczej:

Nieleczona atrezja błony dziewiczej może prowadzić do poważnych powikłań. Nagromadzenie krwi menstruacyjnej w pochwie (hematokolpos) i macicy (hematometra) może powodować silne bóle oraz ryzyko infekcji. Może to prowadzić do endometriozy, gdy tkanka endometrium przemieszcza się poza macicę, powodując przewlekłe bóle i problemy z płodnością. Ponadto, ucisk na sąsiednie narządy, takie jak pęcherz moczowy czy jelita, może wywołać dodatkowe komplikacje zdrowotne.

Śmiertelność związana z atrezją błony dziewiczej:

Atrezja błony dziewiczej rzadko prowadzi bezpośrednio do śmierci, ale powikłania wynikające z jej nieleczenia mogą być groźne. Nagromadzenie krwi może prowadzić do infekcji, które w skrajnych przypadkach mogą skutkować sepsą – stanem zagrażającym życiu. Wczesne rozpoznanie i interwencja chirurgiczna są kluczowe dla uniknięcia tych poważnych konsekwencji i zapewnienia zdrowia pacjentki.

Zapobieganie atrezji błony dziewiczej:

Atrezja błony dziewiczej jest wadą wrodzoną, wynikającą z nieprawidłowego rozwoju w okresie płodowym. Nie istnieją znane metody zapobiegania jej wystąpieniu, ponieważ nie są znane dokładne przyczyny tej anomalii. Ważne jest jednak wczesne wykrycie poprzez regularne badania lekarskie w okresie dojrzewania oraz edukacja na temat objawów sugerujących tę wadę, co pozwala na szybkie podjęcie leczenia.

Rokowanie w leczeniu atrezji błony dziewiczej:

Rokowania po leczeniu atrezji błony dziewiczej są zazwyczaj bardzo dobre. Zabieg chirurgiczny polegający na nacięciu lub usunięciu zamkniętej błony dziewiczej przywraca normalny odpływ krwi menstruacyjnej i eliminuje objawy. Większość pacjentek po operacji nie doświadcza dalszych komplikacji i może prowadzić normalne życie, w tym planować potomstwo w przyszłości.

Występowanie atrezji błony dziewiczej w Polsce:

Atrezja błony dziewiczej jest rzadką wadą wrodzoną, występującą także w Polsce. Dokładne statystyki są ograniczone ze względu na niewielką liczbę zgłaszanych przypadków. Choroba dotyczy wyłącznie dziewcząt i najczęściej diagnozowana jest w okresie dojrzewania, gdy nie pojawia się pierwsza miesiączka pomimo innych oznak dojrzewania płciowego.

Do jakiego lekarza się udać i gdzie leczyć atrezję błony dziewiczej:

W przypadku podejrzenia atrezji błony dziewiczej należy skonsultować się z lekarzem ginekologiem, najlepiej specjalizującym się w ginekologii dziecięcej lub młodzieżowej. Leczenie odbywa się na oddziałach ginekologicznych szpitali, gdzie dostępne są odpowiednie środki diagnostyczne i chirurgiczne do skutecznego przeprowadzenia zabiegu.